''Yaşlılık aktif ve bilinçli bir yaşamın başlangıcıdır.''

İlerlemiş yaşın avantajı "kristalize" yeteneklerin gelişmiş olmasıdır.

21 Yüzyıl ile birlikte gelişen en önemli kavramın; "toplumların yaşlanması" olduğu söylenebilir.

Bilindiği gibi sağlık, genel olarak kişinin sadece bedensel ve ruhsal değil, sosyal açıdan da tam bir iyilik halidir. Yaşlanma ile birlikte bireylerin fiziksel ve ruhsal yönden bazı işlevlerinde, sosyal ilişkilerinde azalma ve kayıplar meydana gelir.

Yaşlanma, fizyolojik olarak kaçınılmaz bir olgudur. Yaşlanma ile birlikte görme, işitme, iskelet sistemi, beyin ve prostatta oluşan değişimler,menopoz ve andropoz dönemleri fizyolojiktir.

Dünya Sağlık Örgütü yaşlılığı; "çevresel faktörlere uyum sağlayabilme yeteneğinin azalması" olarak tanımlar. Yaşlılık dönemi; 65 yaş ve üzeri yaş grubu olarak ele alınmaktadır . 65- 74 yaş arası "genç yaşlı", 75 -84 yaş arası "yaşlı" ve 85 yaş ve üzeri dönem ise "ileri yaşlı" olarak sınıflanmaktadır.

İlerlemiş yaşın en büyük avantajı "kristalize" yeteneklerin gelişmiş olmasıdır.Bu yetenekler insanın yaşamı boyunca geliştirdiklerinin özüdür ve yaşlılık bu anlamda "aktif ve bilinçli"bir yaşamın başlangıcıdır.

Yaşlanma ile birlikte bireyin sosyal yaşamında da değişiklikler olmaktadır. Bu dönemde, yaşlılıların büyük bir kısmı emekli olmakta, çocukların evden ayrılması sonucunda aile küçülmektedir. Bu dönemde eşinde kaybedilmesi ile birlikte ortaya çıkan yalnızlık sorunu, yaşlı bireyi etkileyen diğer bir olumsuz yaşantı olarak görülmektedir.

Yaşlı nüfusun artışı ile birlikte önem kazanan bir sorun da "yaşlı ayrımcılığı"dır. Yaşlı ayrımcılığı, ileri yaştakilere yönelik ön yargıyı, tutum ve davranışlar aracılığı ile ifade eden bir terimdir.Yaşlı ayrımcılığının olumsuz etkileri, iş yerindeki ayrımcılık, sağlık bakımı sistemindeki yanlılık ve sosyal önyargılarda taraf tutmada kendini gösterir.

Yaşlılar fiziksel, cinsel, psikolojik ve ekonomik olarak istismar edilebilir ve ihmale uğrayabilirler. Yaşlıların istismarı yaralanma, tıbbi sorunların göz ardı edilmesi, kötü hijyen, yetersiz beslenme ve sıvı alımı, uygun olmayan ev koşulları,zorla eve hapsetme ve gelirine el koyma gibi çok değişik şekillerde ortaya çıkabilir.

Yaşlı nüfusun artması ile birlikte toplumsal yaşamda bazı düzenlemelerin yapılmasına ihtiyaç vardır.Bu bağlamda yapılması gereken düzenlemelerden başlıcaları aşağıda sıralanmıştır:

1. Aile yaşamında değişiklikler yapılması,
2.  Toplumsal yaşamda yeni düzenlemeler yapılması,
3.  İstihdam politikalarında değişiklikler yapılması,
4.  Emeklilik sistemlerinde değişiklik yapılması,
5. Sağlık hizmetlerinde yeni düzenlemeler yapılması uygun olacaktır.

Bu yazımızda, sizlere, yaşlanma, yaşlılık ve yaşlı hakkında kısa bir bilgilendirme yapmak istedim. Hoşça kalınız.                

Dr.Halil İbrahim Süslü - Psikiyatri uzmanı