Temporomandibular Bozukluk

Temporomandibular bozukluk, genellikle psikolojik stresörlere bağlıdır

Orofasiyal bölgede genellikle diş hekimleri, kulak burun boğaz cerrahları ve ayrıca nöroloji,  psikiyatri ve göz hastalıkları uzmanlarının sahasına giren, ağrıya neden olabilecek bir çok yapı mevcuttur.

Yüz ağrısı ile ağrı hekimlerine sevk edilen hastaların büyük çoğunluğunda trigeminal nevralji, temporomandibular bozukluk, yanan ağız sendromu ve daha az görülen orofasiyal ağrı sendromları (Küme baş ağrısı, konjonktival yırtılma ve enjeksiyon ağrısı, tolosa-hunt sendromu ve atipik yüz ağrısı) vardır.

Bu yazımızın konusu olan temporomandibular bozukluk; temporomandular eklem, çiğneme kasları veya diğer orofasiyal kas-iskelet yapılarından kaynaklanan ağrı durumlarını içerir.

Çoğunlukla ağrı, çiğneme kaslarından kaynaklanır ve çiğnemekle veya konuşurken çenenin hareketi ile oluşur.

Ağrı genellikle künt ve sızlayıcı doğadadır ve keskin, ani, yoğun olup kulağın ön tarafından başlar ve temporal alana ve mandibula açısına yayılır. Bazen boyuna da yayılabili. Ağrı bazen iki taraflı olabilir. Ağrının zaman içindeki seyri değişkendir, fakat sıklıkla uyanma esnasında daha şiddetlidir.Yemek yeme sırasında alevlenmeler olabilir.

Diğer semptomlar arasında kas yorgunluğu, halsizlik, gerginlik ve ısırırken veya çeneyi açma veya kapatma esnasında ki sorunu içerir.

Muayene de, hastalarda kısıtlı göz açıklığı ve çiğneme kaslarında palpasyonla hassasiyet gözlenebilir.

Temporomandibular bozukluğa sebep olabilecek diğer durumlar, temporomandibular internal düzensizlikleri ve temporomandibular eklem artritidir. Bunlardan ilki, mandibular kondil ile artiküler diskin ilişkisinin bozulduğu durumlarda oluşur. Ağrı, ağız açmada kısıtlılık, mandibular klik ve eklem kilitlenmesi görülebilir.Ve yine diğer bütün sinovial eklemler de olduğu gibi temporomandibular eklemde de dejeneratif artrit görülebilir.Burada da ağrı, çene hareketlerinde sertlik ve eklemde krepitan ses olabilir.

Çiğnemek kaslarının disfonksiyonu toplumda oldukça yaygın bir problemdir ve insanların yüzde 50'si hayatlarının bir döneminde bundan muzdarip olabilirler.Hastaların çoğunluğunu kadınlar oluşturmaktadır. Semptomlar yaşla birlikte artış gösterme eğilimindedir.

Temporomandibular bozukluk, genellikle psikolojik stresörlere bağlıdır ve davranışsal tedavilere yanıt verir.

Temporomandibular bozukluk ve depresyon arasında bir bağlantı vardır ancak bu bağlantı karmaşıktır ve depresyonun bu bozukluğun, bir nedeni mi yoksa bir sonucu mu olduğu açık değildir.Fikir birliği sağlanan tek şey, etiyolojinin multifaktöriyel olduğudur.

Bu bozukluğun tedavisi ilk aşamada konservatif ve medikal olmalıdır.

Bu tedaviler şunları içermektedir:

Rahatlatma ve çiğneme kas egzersizleri,

Fizik tedaviler (tetik nokta enjeksiyonu,germe egzersizi,sıcak soğuk tedavileri),

Basit Oral analjezikler(NSAİİ, parasetamol),

Trisiklik antidepresanlar,

Davranış terapileri (gevşeme terapileri, biyofeedback),

Akupunktur.

İnvasif girişimler,ileriki aşamalarda,devam eden ağrılar da düşünülmelidir.

Saygı ve sevgilerimi iletir, esenlikler dilerim.

Dr.Halil ibrahim SÜSLÜ, Psikiyatri uzmanı