Hangi otoklavı alayım? (4)

Otoklavlar için EN13060 standardı nedir? Bizi bağlar mı?

Dr. Diş Hekimi Murat Aydın kaleme aldı.

Europe Norms (EN) standardları başta Fransa olmak üzere bir çok Avrupa ülkesinin imzaladığı bir standarttır. Buharlı sterilizatörlerin teknik yapısını standardize eder. Hekimleri ilgilendiren hiçbir tarafı yoktur. Yanlış okumadınız. Hekimleri hiç ilgilendirmez. Şaşırdınız değil mi?

En13060 şartnamesi, (ben buna standart demiyorum, şartname adını verdim) tamamen elektrik ve elektronik detayları anlatır. Hekimi bağlamaz. CEN (Comité of Européen de Normalisation- European Comitee for Standardization) tarafından şahsıma verilen izin ile bu şartnameyi Türkçeye çevirdim. Cihazda kullanılan kablonun kalınşığı, kaç cm uzunluğunda kablo kullanılacağı, 5-10 kelvin sıcaklık aralığını ölçebilmesi gerektiği, gösterge bağlantıları, gürültüsünün kaç desibel olacağı gibi bilgilerden oluşur.

Satıcılar bir otoklav cihazını satarken bu cihaz EN13060 a uygundur deyip satışı cazip hale getirme gayreti içerisinde olabilirler. Bunlar beyaz yalanlardır, masumdur, ticari gayret ile söylendiği için anlayışla karşılamak gerekir. Ancak bunu eğer bir hekim savunmaya kalkarsa En13060 şartnamesi belgesi elinde bulunmayan bir otoklavı kötülemeye, eksikmiş gibi görmeye veya göstermeye çalışırsa bunu anlamak pek mümkün olmayabilir. Muhtemelen bu şartnameyi hiç okumamış olabilir. Otoklav kitabımda EN13060 şartnamesini birebir Türkçeye çevrilmiş olarak okuyacaksınız. Tamamen teknik bir mühendislik belgesi olup hekimi ilgilendiren hiçbir özelliği bulunmamaktadır.

Dünyada uygulanan tek standard bu değildir. EN13060 zannedildiği kadar veya dayatıldığı kadar değerli değildir. Başka bazı standartlar da vardır. EN13060’a uymayan çok değerli otoklavlar bulunduğu gibi, EN13060’a uygun olduğu söylenen otoklavların hiçbir uygunluğu bulunmadığı arka panelinden belli olmaktadır, yani uygunluğun üretici firma tarafından ihlal edilmesi nadir değildir.

1. En 13060 şartnamesi1. Sterilizasyonun güvencesi değildir. Cihazın güvencesidir.

2. Yegane standart değildir. Başkaları da vardır.

3. Bazı terim ve tanımların içi doldurulamamış, sınırları çizilememiştir,belirsizlikler tekrarlanarak normalleştirilmiştir.

4. Doktora hitap etmez, üretici fabrikanın mühendisine hitaben yazılmıştır.

5. Emniyetli bir otoklavın nasıl imal edileceğini anlatır.

6. Yasal olarak uyulması zorunlu değildir gönüllülük esastır.

7. Doktoru sterilizasyon yapmadığı halde yaptım diyebilecek potansiyel bir suçlu olarak görür.

Avrupalı üreticilerin bile yüzde 100 uygulamadığı En13060 şartnamesine ülkemizde duyulan hayranlık ve sadakati anlamak zordur.