Prof. Dr. Gülsüm Ak: "Mesleki eğitimde 114 yıldır lideriz"

İstanbul Üniversitesi Dişhekimliği Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Gülsüm Ak:

ÖZEL RÖPORTAJ

İstanbul (Dentalhaber) Türkiye'de her yıl "Diş Hekimleri Günü" olarak kutlanan "22 Kasım", aslında İstanbul Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi'nin kuruluş tarihidir. Fakültemiz 22 Kasım 1908 tarihinde “Darülfünunu Osmani Tıp Fakültesi Eczacı ve Dişçi ve Kabile ve Hastabakıcı Mektepleri” adı altında eğitim-öğretime başladı. Ve 1964'e kadar 56 yıl boyunca ülkemizde diş hekimi yetiştiren tek eğitim kurumu oldu.

Türkiye'de bilimsel diş hekimliğinin kuruluşunun 114. yılında, İstanbul Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Gülsüm Ak ile konuştuk. Öğrencilik, akademisyenlik ve idarecilik dahil 42 yıldır fakültenin havasını soluyan Prof. Dr. Ak, yoğun gündemi arasında DENTAL HABER'in sorularını yanıtladı. Türkiye'de diş hekimliği alanında eğitim veren ilk ve en köklü fakültesi olarak Türkiye'de diş hekimliği eğitiminin başlangıcı ve kurucusu olduklarına dikkat çeken Prof. Dr. Ak, "Ülkemizde pek çok devlet ve vakıf üniversitelerinde bulunan diş hekimliği fakülteleri, Fakültemizden mezun olan diş hekimleri tarafından kuruldu. Dünya üniversitelerinin bilim alanlarına göre akademik performanslarının değerlendirildiği ARWU, QS, URAP ve EduRank gibi birçok uluslararası üniversite sıralama endeksinde her zaman en üst sırada yer alıyoruz. Fakültemiz üniversite giriş sınavında ilk sıralardaki yerini koruyor ve halen en yüksek puanla tercih edilen fakülteler arasındayız. 114 yıldır sürdürdüğümüz liderliğimizi bundan sonra da devam ettireceğiz" şeklinde konuştu.

DİŞ HEKİMLİĞİ EĞİTİMİNDE 114 YILDIR LİDERLİĞİMİZİ SÜRDÜRÜYORUZ.

-İstanbul Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi'nin mesleğin gelişimi açısından önemi nedir?

Türkiye'de diş hekimliği alanında eğitim veren ilk ve en köklü diş hekimliği fakültesi olarak, Türkiye'de diş hekimliği eğitiminin başlangıcı ve kurucusuyuz. 22 Kasım 1908 yılında kurulduk ve 1964 yılına kadar yani 56 yıl boyunca tek diş hekimliği fakültesi olarak eğitim verdik. Birçok devlet ve vakıf üniversitesinde kurulan diş hekimliği fakülteleri, bizim öğretim üyelerimiz tarafından kuruldu. O yüzden ülkemizde kanıta dayalı bilimsel diş hekimliğinin kurucusuyuz diyoruz. Bu durum hala da öyle. Şuanda da birçok vakıf ve devlet üniversitesinin kuruluşunda, dekan ve öğretim üyesi olarak bizim kadromuzdaki hocalarımız görev alıyor.

ÜNİVERSİTE SIRALAMA ENDEKSLERİNDE ÜST SIRALARDAYIZ

Çin'de bulunan Shanghai Ranking Consultancy organizasyonu tarafından yayınlanan Dünyanın en başarılı üniversitelerinin derecelendirildiği ARWU (Academic Ranking of World Universities) 2022 sıralamasında, Diş Hekimliği alanında büyük başarı elde ederek 151-200 bandında yer aldık. ARWU sıralamasının ilk kez yayınlandığı Haziran 2003'ten itibaren 151-200 bandında olma başarısını 19 yıldır sürdürüyoruz. Ayrıca 2007-2016 yılları arasında ARWU sıralamasında diş hekimliği alanında yer alan tek Türk üniversitesi olduk.

Yine Dünya üniversitelerinin bilim alanlarına göre akademik performanslarının değerlendirildiği, ODTÜ Enformatik Enstitüsü bünyesinde yer alan University Ranking by Academic Performance (URAP) Araştırma Laboratuarı tarafından yapılan ve InCites verisinin kullanıldığı sıralamada fakültemiz diş hekimliği alanında dünya sıralamasında 182. sırada yer alarak ilk 200'e girme başarısını elde etti.

Gerek ARWU, QS, URAP ve EduRank gibi uluslararası üniversite sıralama endekslerinde her zaman en üst sırada yer almamız, gerek ülkemizde bir çok diş hekimliği fakültesinin bizden giden ekiplerce kurulup yönetilmesi, gerekse üniversite giriş sınavında tercih noktasında ilk sıralardaki yerimizi korumamız sebebiyle,  mesleki eğitimde 114 yıldır devam bir liderliğimiz söz konusudur.

Fotoğraf: Öğrenci Araştırma Kulübü'nün bir Hands-On etkinliğinde Doç. Dr. Ali Çekici eğitim veriyor.

FAKÜLTEDE 42 YILDIR BULUNMAK ÖZEL BİR DUYGU

-Hocam burada okudunuz, burada asistan oldunuz ve şimdi de yedi senedir fakülte dekanlığı vazifesinde bulunuyorsunuz. Öğrencisi olduğunuz fakültede dekan olarak görev yapmak nasıl bir duygu?

-Hakikaten 42 yıl gibi bir süredir fakültedeyim. Bu güzel ve özel bir duygu. Fakat bunun getirdiği zorluklar da var. Çünkü fakültenizin daha iyi olmasını istiyorsunuz. Çıtayı daha yükseltmek istiyorsunuz ancak sizin dışınızda gelişen olaylar; pandemi ve binamızın tahliyesi gibi... Tabi ki işleri zorlaştırıyor. Buna rağmen, pandemi şartlarının kısıtlı imkanlarıyla bile eğitim - öğretim, araştırma ve akademik faaliyetimiz ve hasta tedavi hizmetlerimiz devam etti. Bu dönemde birçok altyapı çalışması yaptık; Fakültemizdeki cihazları yeniledik, araştırma laboratuarımızı hayata geçirdik, arızalı ünitleri değiştirdik, fantom laboratuarımızda ve kliniklerimizde revizyona gittik. Eğitimlerde dijital gözlük kullanmaya başladık, ayrıca Doktorclub Platformu ile birlikte birçok online eğitim gerçekleştirdik ve bu eğitimlerle birçok kişiye ulaştık. Bunlar da bizim artılarımız oldu.

ÇAPA'DAKİ BİNAMIZI ÇOK ÖZLÜYORUM

-Çapa'yı özlüyor musunuz?

- Tabii ki özlüyorum. Hayatımın 42 yılı Çapa Kampüsünda geçti. Tüm öğrenciliğimin, asistanlığım ve hocalık hayatımın geçtiği Çapa'da çok fazla anım var. Çapa projesi tamamlandığında, Fakülte olarak biz de Çapa Kampüsünde yer alacağız.

Fotoğraf: Fakültenin Kadınlar Voleybol Takımı, İstanbul Üniversitesi 42. Spor Şöleni Voleybol Turnuvası'nda 3.'lük kupası kazandı.

-Fakültenin laboratuar ve bina alt yapısı hakkında bilgi verebilir misiniz?

-Eğitim ile ilgili tüm laboratuarlarımız var. Bu binada metraj olarak eskisinden daha küçüğüz ama öğrenci odaklı bir bina. Öğrencilerimizin kulüp etkinlikleri için öğrenci kulüp odamız var ki hiçbir fakültede böyle bir oda yoktur. Bunların yanı sıra dershanelerimiz, kafeteryamız, orta iç bahçemizde de konser alanımız bulunuyor. Bunun yanı sıra Fakülte kliniklerimiz modern ekipmanlarla donatılmış olup, 10 Ocak 2022 tarihinden itibaren hastalarımıza hizmet vermektedir.

DİŞHEKİMLİĞİNİN GELECEĞİ TAMAMEN TEKNOLOJİ ÜZERİNE OLACAK

-Diş hekimliği teknolojiyi yakından takip eden bir meslek mi? Fakülte olarak siz teknolojiyi ne ölçüde takip edebiliyorsunuz?

- Teknolojiyi çok yakından takip ediyoruz. Diş hekimliğinin geleceği beş on yıl sonra tamamen teknoloji üzerinde olacak. Fakültemiz, öğrencilerine 2021 yılından beri ağız içi tarayıcılar ile dijital ölçü alma eğitimini de vermektedir. Ağız içi tarayıcılar, ucunda kamera bulunan bir tarayıcıyla ağız içindeki ortamın ve bütün dokuların doğru bir şekilde ve dijital olarak laboratuara aktırılmasını sağlıyor. Protetik işlemlerde en önemli ve ilk basamak olan ağız içinin laboratuar ortamına doğru olarak aktarılması yani ölçü alma işlemi, dijital ölçü ile oldukça hızlı yapılıyor. Dijital ölçü ile macun ve hamur kıvamındaki geleneksel ölçü maddelerinin fiziksel ve kimyasal yapılarından kaynaklanan dezavantajları da ortadan kalkıyor. İlerleyen günlerde bu daha çok kullanılır hale gelecek. Biz de bu teknolojik alt yapıyı oluşturmaya çalışıyoruz. Eğitimlerimiz interaktif şekilde yapıldı.

Şu da unutulmamalı ki dünyanın hiçbir üniversitesinde öğrencilere implant yaptırıp mezun etmiyorlar. Ama biz implant, lamina gibi lisans programında olmayan lisansüstü, uzmanlık ve doktora kapsamındaki konulara da "5. Sınıf Seminer Haftası" adı altında yer veriyoruz.

Yine bizim 28-30 yıllık geçmişi olan Öğrenci Araştırma Kulübümüz faaliyet gösteriyor. Kulübümüz, ülkemizden ve yurtdışından birçok üniversitenin katılımıyla her yıl Diş Hekimliği Öğrenci Kongresi düzenliyor. Öğrenciler, öğretim üyelerinin desteği ve gözetiminde yaptıkları araştırmalarını kongrede sunuyorlar. Aslında bizim mentörlüğümüzde kongreyi öğrencilerimiz organize ediyor diyebiliriz. En son düzenlenen uluslararası kongreye Ukrayna, Almanya, Belgrad, Saraybosna, Azerbaycan ve daha birçok farklı ülkenin diş hekimliği fakültelerinden öğrenciler katıldı.

Fotoğraf: Fakültede sadece bilimsel değil sinema ve tiyatro gibi sosyal etkinlikler de yoğun ilgi görüyor.

FAKÜLTE DERGİSİNİN İSMİ DEĞİŞTİ

-Fakülte derginiz hakkında bilgi verebilir misiniz?

İstanbul Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi'nin resmi hakemli bilimsel yayını European Oral Research (eski adıyla The Journal of Istanbul University Faculty of Dentistry) Dergisi, 1967 yılından beri diş hekimliği mesleği ile ilgili İngilizce yazılmış yüksek kaliteli akademik çalışmaları yayımlayarak, diş hekimliği mesleğiyle ilgili bilimsel verilerin uluslararası dolaşımına hizmet etmektedir. Dergimizin adı, dünya çapında daha geniş yazar kitlesine hitap etmesi amacıyla 2018 yılı itibariyle European Oral Research olarak değiştirildi.

Fakülte dergimiz, 2014 yılı itibariyle TÜBİTAK DergiPark sisteminde ve 2015 yılından itibaren de PUBMED sisteminde yer alıyor.

Açık erişimli ve hakemli olarak yayınlanan European Oral Research PubMed, ESCI, Proquest Central, Ebscohost, Directory of Open Access Journals (DOAJ), Open Aire, Chemical Abstracts, Google Scholar, TUBITAK ULAKBIM Türkiye Atıf Dizini ve Scopus'ta indexlenen uluslararası bir dergidir.

Prof. Dr. Gülsüm Ak Kimdir?

1964 yılında Bulgaristan'ın Kırcaali şehrinde dünyaya geldi. 1981 yılında İstanbul Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi'nde eğitimine başladı ve 1986 yılında Fakülteden mezun oldu. 1987 yılında yine İstanbul Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Ağız, Diş ve Çene Cerrahisi Ana Bilim Dalı'nda doktora eğitimine başladı. 1994 yılında doktor, 2000 yılında doçent ve 2006'da da profesör unvanını aldı. 2000 yılından beri İstanbul Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Ağız, Diş ve Çene Cerrahisi Ana Bilim Dalı'nda öğretim üyesi olarak görev yapan Prof. Dr. AK, 2016 yılından bu yana söz konusu fakültenin dekanlık görevini yürütüyor. Mesleğini çok severek yapmakta ve öğrencilerine de bu sevgiyi aşılamaya çalışmaktadır.